Gần 15 năm “tòng tử” trên con đường đưa con sang Mỹ, về Việt Nam, rồi lại sang Mỹ, thực sự tôi cũng có nhiều câu chuyện buồn vui…
Vì sao tôi trở thành “homeschooler” cho con cái?
Thú thực tôi chưa bao giờ nghĩ rằng mình sẽ sắm vai này bởi cũng như bao nhiêu người đàn ông Việt khác, mong muốn mình sẽ trở thành tiền tuyến kiếm nhiều tiền tiêu còn việc dạy dỗ con cái “nhường” lại cho hậu phương. Vì thế từ hồi là sinh viên trường Kinh tế, tôi đã nhăm nhe tán tỉnh các cô gái ngành sư phạm để chuẩn bị hùn vốn cho tương lai.
Cho đến khi sinh cô con gái đầu lòng thì bạn nhỏ không thích đi mẫu giáo. Điều này quả là khó khăn cho đôi vợ chồng trẻ như chúng tôi. Cũng như đó là một điều dự báo cho hành trình dạy dỗ con cái vất vả của mình.
Sang đến Mỹ năm 2011, để cho việc này không xảy ra đối với cô thứ hai, tôi cũng đã tự mày mò đi học lớp “Làm cha mẹ” của thành phố mà bố mẹ nào học đủ 4 buổi sẽ được tặng một túi tả miễn phí.
Quá trình chuẩn bị cũng khá kỹ càng nhưng oái ăm thay cô nhỏ đi trẻ được một tuần thì cô giáo cũng báo “return” mà “no refund” vì bé không chịu ăn ngủ như các bé Mỹ khác.
So sánh hệ số lương thấp hơn nên tôi được “ưu tiên” vote cho ở nhà trông cháu.
Vậy là tôi phải tiếp tục hành trình tự tìm hiểu “Homeschooling” ở xứ cờ hoa.
Tôi biết đến mô hình từ năm 2009 khi tình cờ xem một phóng sự trên VTV về một người bố là giáo viên quyết định để 2 con ở nhà tự dạy chương trình cấp 3 trước khi cho các cháu đi du học. Không ngờ lại đến lượt mình! Từ đó tôi trở thành “homeschooler” cho con cái.
Để viết được 2 bài về chủ đề này cũng là một quá trình tôi tự học hỏi, lân la làm quen với các gia đình giữ con tự học ở nhà vì cách đây gần 10 năm, thực sự điều này quá mới mẻ với chúng tôi.
Quá trình chuẩn bị cũng khá kỹ càng nhưng oái ăm thay cô nhỏ đi trẻ được một tuần thì cô giáo cũng báo “return” mà “no refund” vì bé không chịu ăn ngủ như các bé Mỹ khác.
So sánh hệ số lương thấp hơn nên tôi được “ưu tiên” vote cho ở nhà trông cháu.
Vậy là tôi phải tiếp tục hành trình tự tìm hiểu “Homeschooling” ở xứ cờ hoa.
Tôi biết đến mô hình từ năm 2009 khi tình cờ xem một phóng sự trên VTV về một người bố là giáo viên quyết định để 2 con ở nhà tự dạy chương trình cấp 3 trước khi cho các cháu đi du học. Không ngờ lại đến lượt mình! Từ đó tôi trở thành “homeschooler” cho con cái.
Để viết được 2 bài về chủ đề này cũng là một quá trình tôi tự học hỏi, lân la làm quen với các gia đình giữ con tự học ở nhà vì cách đây gần 10 năm, thực sự điều này quá mới mẻ với chúng tôi.
“Homeschooling” ở Mỹ kiểu Việt Nam
Chắc chắn trong diễn đàn nhiều phụ huynh cũng cho con cái của mình theo đuổi phương pháp này trước khi cho con đi du học. Từ đó sẽ có được sự đồng cảm với tôi trong việc kiên trì với một phương pháp giáo dục mới không phải là điều dễ dàng!
Từ việc lên giáo án dạy môn tập làm văn cho cô con gái lớn hàng tuần, đặc biệt sau mỗi chuyến đi chơi xa hoặc trải nghiệm cuối tuần cùng bố, cháu đều phải viết “bài thu hoạch” bằng tiếng Việt cho đến lên lịch cho cô con gái nhỏ đều đặn việc tập thể dục, học Toán – tiếng Anh, ăn ngủ, nhạc họa, bedtime story…
Nhớ hồi mới đầu đưa con gái đi mẫu giáo, thấy một ông thầy trẻ măng đang dạy hát cho các cháu nhí nhố như “gà trống chăm con” , tôi đã bật cười vì không nghĩ nước Mỹ có nền giáo dục “khai phóng” lạ kỳ đến vậy vì có khi nào nghĩ giáo viên dạy mầm non là thầy đâu! Ai ngờ chính điều này đã đến với tôi khi trở thành “bố thầy mầm non” của hai đứa trẻ.
Nhớ hồi mới đầu đưa con gái đi mẫu giáo, thấy một ông thầy trẻ măng đang dạy hát cho các cháu nhí nhố như “gà trống chăm con” , tôi đã bật cười vì không nghĩ nước Mỹ có nền giáo dục “khai phóng” lạ kỳ đến vậy vì có khi nào nghĩ giáo viên dạy mầm non là thầy đâu! Ai ngờ chính điều này đã đến với tôi khi trở thành “bố thầy mầm non” của hai đứa trẻ.
Người cha – người thầy – người bạn: Làm thế nào để làm tròn vai trò “3 trong 1”?
Dĩ nhiên mỗi người cha trên trái đất này đều có một tình yêu riêng dành cho con cái mình mà không ai giống ai. Tôi chỉ muốn chia sẻ thêm về tình yêu thương của mình được lồng ghép vào trong hành trang chuẩn bị cho các cháu trở lại nước Mỹ.
Việc học hành ở Mỹ luôn gắn với việc chơi thể thao để rèn luyện sức khỏe và xả stress. Từ nhỏ tôi cho cô con gái thử chơi môn bóng đá để phù hợp với thể thao phổ thông dành cho nữ học sinh ở bên này nhưng có vẻ bạn ấy không thích. Sau này ngoài bóng bàn, bơi lội, tôi còn tập tành cho bạn ấy môn … billard lỗ để có cơ hội giao lưu ngang ngửa với các bạn nam khác do cháu cũng học tốt môn toán hình học.
Hay cô con gái nhỏ, ngoài các môn thể thao cơ bản, cháu cũng được thử sức với môn raquet-ball (đánh bóng vào tường) và đá banh bàn (bàn ra-tông). Chưa kể hồi Việt Nam tôi cũng đã nhập nguyên bộ đồ chơi thể thao giải trí trị giá khá lớn về để cho cháu và học sinh của mình luyện tập vào cuối tuần.
Người đồng hành đầu tiên trong các bộ môn thể thao mới chính là người cha của mình, điều này giúp cho sợi dây tình cảm của tình phu tử của chúng tôi được gắn kết hơn.
Thời gian ở Việt Nam, tôi đã làm đơn xin nghỉ việc khá nhiều lần hoặc thậm chí sáng ký hợp đồng thử việc chiều xin rút dù ở các vị trí quản lý cao cấp khi phải cân nhắc việc đi công tác xa nhà nhiều, hoặc công việc đòi hỏi lấy hết thời gian dành cho gia đình vào cuối tuần. Tất cả đều có sự đánh đổi và tôi chấp nhận bắt đầu lại từ đầu không chỉ một mà rất nhiều lần cho đến khi chỉ còn mỗi cách là làm thuê cho chính mình mà thôi!
Để cô con gái lớn có thêm network với bạn bè đang du học ở Mỹ và các trường quốc tế của Hoa Kỳ tại các thành phố lớn, tôi tổ chức tận 7 chương trình giao lưu văn hóa quốc tế tại Huế (HICYE) với nhiều chủ đề khác nhau trong ba mùa hè mời các bạn teenagers cùng trang lứa đến Huế “ăn chơi” cùng con gái mình, vừa có cơ hội cọ xát với nhiều miền văn hóa khác nhau vừa giúp cho cháu tự tin hơn. Cháu được vui chơi cùng các bạn với sự giám sát của tour guide, tour leader chính là cha của mình thì sự yên tâm gần như là tuyệt đối!
Ngoài ra tôi thành lập doanh nghiệp xã hội để có thêm nhiều hoạt động từ thiện, các dự án tạo tác động xã hội để cháu có cơ hội “thực chiến” với những dự án dành cho cộng đồng thực tế không những giúp cho hồ sơ xin học bổng đến Mỹ được mạnh hơn mà còn giúp cho cháu sống có trách nhiệm hơn với xã hội.
Ngoài ra tôi thành lập doanh nghiệp xã hội để có thêm nhiều hoạt động từ thiện, các dự án tạo tác động xã hội để cháu có cơ hội “thực chiến” với những dự án dành cho cộng đồng thực tế không những giúp cho hồ sơ xin học bổng đến Mỹ được mạnh hơn mà còn giúp cho cháu sống có trách nhiệm hơn với xã hội.
Đối với cô con gái nhỏ đã gặp khó khăn trong việc hòa nhập khi trở về Việt Nam, trong đó có sự khác biệt về môi trường giáo dục vì vậy EUREKA AMERICA ACADEMY KIDS ra đời để giúp cho cháu có môi trường học tiếng Anh chuẩn Mỹ theo phương pháp semi-homeschooling cùng các bạn cũng như Eureka America Travel Kids là công ty lữ hành do tôi thành lập cũng chỉ để tổ chức các chương trình tour trải nghiệm giáo dục dành cho cháu cùng học sinh của mình được tự do “vừa chơi vừa học” trong các chuyến đi cuối tuần với sự chuyên nghiệp tối đa.
Thế nên trong đợt dịch Covid, khi các trường học, trung tâm tiếng Anh dừng hoạt động thì hơn 150 học sinh vẫn duy trì việc học tiếng Anh online bình thường cùng chúng tôi hay trong khi các công ty du lịch phải tạm thời đóng cửa thì các cháu trong đó có con gái tôi vẫn được lên xe 45 chỗ đi rong ruổi cuối tuần khắp thành phố để học về nước Mỹ theo chất liệu và người thầy made in Việt Nam.
Các cháu học sinh ở Huế đã được tiếp cận với giáo dục, văn hóa, lịch sử và nhiều thứ khác nữa của nước Mỹ từ khi mới bước vào tiểu học với những câu chuyện và người thật việc thật, những kỷ vật từ nước Mỹ mà chúng tôi mang về hay những người tham gia chương trình này cũng là các chuyên gia người Mỹ đang sinh sống, làm việc ở Huế hay những người đã từng đi du học Hoa Kỳ. Điều này giúp nước Mỹ trở nên thân quen với các bạn nhỏ.
Thế nên trong đợt dịch Covid, khi các trường học, trung tâm tiếng Anh dừng hoạt động thì hơn 150 học sinh vẫn duy trì việc học tiếng Anh online bình thường cùng chúng tôi hay trong khi các công ty du lịch phải tạm thời đóng cửa thì các cháu trong đó có con gái tôi vẫn được lên xe 45 chỗ đi rong ruổi cuối tuần khắp thành phố để học về nước Mỹ theo chất liệu và người thầy made in Việt Nam.
Các cháu học sinh ở Huế đã được tiếp cận với giáo dục, văn hóa, lịch sử và nhiều thứ khác nữa của nước Mỹ từ khi mới bước vào tiểu học với những câu chuyện và người thật việc thật, những kỷ vật từ nước Mỹ mà chúng tôi mang về hay những người tham gia chương trình này cũng là các chuyên gia người Mỹ đang sinh sống, làm việc ở Huế hay những người đã từng đi du học Hoa Kỳ. Điều này giúp nước Mỹ trở nên thân quen với các bạn nhỏ.
Tóm lại là tôi đã làm mọi cách để tạo nên một “nước Mỹ thu nhỏ trong lòng cố đô” để cho hai cô con gái mình đỡ…nhớ đất nước cờ hoa mà các cháu đã từng sinh ra và học tập trong thời gian dài. Điều mà tôi chỉ có thể làm khi chưa thể mang các cháu trở lại Mỹ!
Thành công của con ở Mỹ phải có sự “vào cuộc” của người cha
Ở Mỹ nhiều lần tôi từng là “đực rựa” duy nhất khi đưa đón cô con gái lớn đến trường hay đưa cô nhỏ đến lớp “Lap story” cho nghe truyện ở thư viện nên được cô giáo hay các bà mẹ “nhìn ngắm” với ánh mắt trìu mến lẫn…thèm muốn 
Hay mỗi tối, khi tôi trả học sinh cho phụ huynh ở Huế, số lượng bố đến đón con cũng chỉ đầu ngón tay.
Bằng một “thế lực” nào đó, nhiều ông bố vẫn được phép đứng ngoài cuộc hoặc nếu có cũng chỉ ở mức độ cưỡi Xspace xem hoa trong hành trang chuẩn bị đến với nước Mỹ của các con.
Thực tế có nhiều post hỏi về vấn đề của con cái mình chuẩn bị sang Mỹ học, dường như nhiều phụ huynh chỉ mới chuẩn bị tài chính cho con còn các loại tài … phụ khác hoàn toàn rất ít.
Những kiến thức, kỹ năng cần có khi đến Mỹ còn rất hạn chế mà nhiều khi có nhiều tiền cũng chưa chắc bù đắp kịp.
Ngoài các ông bố “trụ trì” cần thêm các ông bố khác cùng đồng hành với các bạn trẻ cũng như có thêm nhiều hơn các ông bố mạnh dạn “nhảy bổ” vào hỏi việc cho con cái mình thay vì chỉ để các mẹ lên tiếng như lâu nay.
Chứ để khi chuyện đáng ngại nhất là xảy ra việc “mất kết nối” với con cái thì so với các mẹ thì hầu hết ông bố sẽ khó khăn hơn nhiều để reset lại sợi dây tình cảm cha-con.
Hay mỗi tối, khi tôi trả học sinh cho phụ huynh ở Huế, số lượng bố đến đón con cũng chỉ đầu ngón tay.
Bằng một “thế lực” nào đó, nhiều ông bố vẫn được phép đứng ngoài cuộc hoặc nếu có cũng chỉ ở mức độ cưỡi Xspace xem hoa trong hành trang chuẩn bị đến với nước Mỹ của các con.
Thực tế có nhiều post hỏi về vấn đề của con cái mình chuẩn bị sang Mỹ học, dường như nhiều phụ huynh chỉ mới chuẩn bị tài chính cho con còn các loại tài … phụ khác hoàn toàn rất ít.
Những kiến thức, kỹ năng cần có khi đến Mỹ còn rất hạn chế mà nhiều khi có nhiều tiền cũng chưa chắc bù đắp kịp.
Ngoài các ông bố “trụ trì” cần thêm các ông bố khác cùng đồng hành với các bạn trẻ cũng như có thêm nhiều hơn các ông bố mạnh dạn “nhảy bổ” vào hỏi việc cho con cái mình thay vì chỉ để các mẹ lên tiếng như lâu nay.
Chứ để khi chuyện đáng ngại nhất là xảy ra việc “mất kết nối” với con cái thì so với các mẹ thì hầu hết ông bố sẽ khó khăn hơn nhiều để reset lại sợi dây tình cảm cha-con.
Hy vọng qua bài viết này, các ông bố sẽ “chụm đầu” gần hơn cùng các mẹ để hành trang du học Mỹ của các cháu sẽ được đầy đủ hơn nhé!
Phan Quốc Vinh/Hội cha mẹ du học sinh VN tại Mỹ
